Vegetarisme

Vegetarisme is de voedingswijze waarbij men geen vlees eet (ook niet van vis, vogels, schaaldieren en insecten):

• „Mensen! Zie ervan af uw lichaam met misdadig voedsel te verontreinigen. [...]
  De gulle aarde schenkt u rijke oogsten, eetbaar voedsel,
  tafels vol spijzen waar geen moord en bloed voor nodig zijn!”

• Origineel in het Latijn:
  “Parcite, mortales, dapibus temerare nefandis
  corpora! [...]
  prodiga divitias alimentaque mitia tellus
  suggerit atque epulas sine caede et sanguine praebet.”
• Bron: Ovidius, Metamorphoses, XV, 75-82; Metamorfosen, vert. Marietje d'Hane-Scheltema, 1993
• Aanhaling(en): Ethisch verantwoord slachten is een contradictio in terminis, de Volkskrant, 6 april 1996
• Ovidius laat Pythagoras uiteenzetten dat dieren doden om ze te eten verwerpelijk is.

• „Zodat mijn opvatting niet zozeer wreed is jegens dieren, als loyaal jegens mensen, die niet langer onderworpen zijn aan het bijgeloof van de pythagoreeërs, door hen te ontlasten van de verdenking een misdaad te plegen wanneer ze dieren eten of doden.”

• Origineel in het Latijn:
  “Sicque haec mea opinio non tam crudelis est erga belluas, quam pia erga homines, Pythagoreorum superstitioni non addictos, quos nempe a criminis suspicione absolvit, quoties animalia comedunt vel occidunt.”
• Bron: Brief van Descartes aan Henry More (Egmond, 5 februari 1649), opgenomen in: Œuvres philosophiques de Descartes, ed. Adolphe Garnier, vol. 3, 1835, p. 318
• Aanhaling(en): Ton Lemaire, Onder dieren. Voor een diervriendelijker wereld, 2017
• Descartes verdedigt zijn zienswijze op dieren als complexe machines, voor wie pijn en andere sensaties een puur fysiologisch gegeven zijn. Hij ontzegt hen taal, denken, zelfbewustzijn, rede en een onsterfelijke ziel, waardoor het niet immoreel is hen te doden, zoals het pythagorisme dacht.

• „Hoewel ik er door externe omstandigheden van weerhouden ben geweest een strikt vegetarische levenswijze aan te nemen, ben ik al lang een aanhanger van het principe op zich. Behalve dat ik het om esthetische en morele motieven eens ben met de doelstellingen van het vegetarisme, ben ik ervan overtuigd dat een vegetarische levenswijze door zijn puur fysieke effect op het menselijk temperament tot het welzijn van de hele mensheid zou bijdragen.”

• Origineel in het Duits:
  “Obwohl ich durch äussere Umstände an der Durchführung einer ausschliesslich vegetarischen Lebensweise verhindert gewesen bin, bin ich doch seit langem der Gesinnung nach Anhänger Ihrer Bestrebung. Abgesehen von der Billigung dieser Bestrebungen aus ästhetischen und moralischen Motiven, bin ich der Ansicht, dass die vegetarische Lebensweise durch ihre rein körperliche Wirkung auf das menschliche Temperament das Schicksal der Menschen in sehr glücklicher Weise zu beeinflussen vermöchte.”
• Bron: Albert Einstein, brief aan Hermann Huth d.d. 27 december 1930 (Einstein-Archiv, nr. 46-756), gepubliceerd in: "Sind Schweitzer und Einstein Vegetarier", Vegetarische Warte, 20/21 januari 1931
• Aanhaling(en): Ewald Engelen en Marianne Thieme, De kanarie in de kolenmijn, 2016, p. 72-73

• „Nu kan ik jullie weer rustig in de ogen kijken, ik eet jullie niet meer.”

• Origineel in het Duits:
  “Nun kann ich euch in Frieden betrachten; ich esse euch nicht mehr.”
• Bron: Max Brod, Franz Kafka. Eine Biographie, 1937
• Aanhaling(en): Jonathan Safran Foer, Dieren eten, 2009, p. 23
• Franz Kafka sprak deze woorden uit tegen vissen in een Berlijns aquarium, in aanwezigheid van zijn vriend Max Brod. Na een voedselvergiftiging was Kafka net teruggekeerd tot een strikt vegetarisme.