Pierre Vergniaud

Pierre Victurnien Vergniaud (1753-1793) was een Frans politicus en advocaat. Als girondijn nam hij deel aan de Franse Revolutie en werd hij terechtgesteld.

• „Dan, burgers, is het toegelaten te vrezen dat de revolutie, zoals Saturnus, om beurten al zijn kinderen verslindend, uiteindelijk het despotisme zal voortbrengen, met alle kwalijke gevolgen van dien.”
  → verkorte variant: “De revolutie eet haar kinderen op.”

Vergniaud in 1792

Wikipedia

• Origineel in het Frans:
  “Alors, citoyens, il a été permis de craindre que la révolution, comme Saturne dévorant successivement tous ses enfants, n'engendrât enfin le despotisme avec les calamités qui l'accompagnent.”
• Bron: Vergniaud op 13 maart 1793 in de Nationale Conventie, weergegeven in: Moniteur. Réimpression de l'ancien, depuis la réunion des États Généraux jusqu'au Consulat, Paris, Bureau central, 1847-1868, vol. XV, p. 702; Œuvres de Vergniaud, éd. A. Vermorel, Paris, Cournol, s.d., p. 188
• Aanhaling(en): TOR, De Opstand van de intellectuelen. De Franse Revolutie als avant-première van de moderne cultuur, 1989, p. 91
• Zijn woorden waren in die mate profetisch dat Vergniaud zelf door de revolutie werd verslonden: op 31 oktober 1793 kwam hij met een vracht andere girondijnen onder de guillotine. Toen Saint-Just op 31 maart 1794 Danton beschuldigde, haalde hij het woord van Vergniaud aan ("la Révolution est comme Saturne: elle dévorera tous ses enfans"), alleen maar om het te ontkrachten. Het ging niet om kinderen maar om vijanden. Vervolgens plaatste de Duitse toneelschrijver Georg Büchner in 1835 de woorden in de mond van Danton zelf: "Die Revolution ist wie Saturn, sie frißt ihre eignen Kinder" (Dantons Tod, 1. Akt, 5. Szene).