<span style="text-transform: none">WikiQuote NL</span>

Willem den Ouden

Nederlands kunstschilder

Willem den Ouden (Haarlem, 18 maart 1928 - Varik) is een Nederlandse schilder, tekenaar en graficus; het rivierlandschap met zijn weidse luchten is zijn favoriete onderwerp; vanaf 2011 maakte hij veel zelfportretten.

foto van Willem den Ouden in zijn atelier in Varik aan de Waal, 31 juli 2019
Informatie bij zusterprojecten:
artikel in Wikipedia
media bij Commons
Informatie in externe bronnen:
KB pagina in KB-catalogus
RKD pagina in RKD

Citaten van Willem den Ouden - chronologisch

bewerken

Citaten, voor 2000

bewerken
  • „..Najaar, bijna winter, laat in de middag, oostenwind..”
  • Bron: Willem den Ouden, ateliergesprek met Willem van Toorn te Varik, circa 1993-94
  • Aanhaling(en): Willem van Toorn, 'Willem den ouden: zonder horizon', in Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1995', (nrs. 69-72), p. 20
  • In Den Oudens atelier stonden tientallen kleine houten panelen waarop hij - ter plekke in het landschap - snelle olieverfnotities had gemaakt. Als Van Toorn er ééntje tussenuit pakte, noemde Willem den Ouden meteen de weerssituatie en het tijdstip van de dag
  • „Ik zou niet weten wat er mooi aan is. Vroeger was het het soort landschap dat schilders de eeuwen door hebben geschilderd, eindeloze nuances van groen en grijs, koeien erin, die eeuwig wisselende luchten erboven. Nu groeit er alleen wat ze hier "Gods gesel" noemen, akkerdistels. En de wandelaars werden er lastig gevallen door de wilde paardjes die ze erin hadden losgelaten.”
  • Bron: Willem den Ouden, ateliergesprek met Willem van Toorn te Varik, circa 1995
  • Aanhaling(en): Willem van Toorn, 'De Blauwe Kamer, Tekeningen van Willem den Ouden', in Bzzzlletin, jaargang 26, 1996-1997, p. 6
  • De Blauwe Kamer aan de Rijn bij Wageningen was altijd een doorsnee uiterwaardengebied, met grasland en koeien. Vanaf c. 1993 is het natuurgebied geworden met bewust doorgestoken zomerdijken en grazers
  • „Ik zou nog twee levens achter elkaar op dezelfde plek kunnen werken. Sinds ik langs de rivier werk ben ik niet zo blijmoedig geweest als nu, omdat geen enkele overheid het stromen van het water kan tegenhouden of de wolken kan veranderen.”
  • Bron: Jacqueline Maris, ''Marathoninterview Willem den Ouden', VPRO, 25 juli 1997
  • Aanhaling(en): Kunstbus, 'Willem Den Ouden', 2008
  • Willem Den Ouden doelde op zijn huis & atelier aan de Waaldijk in Varik, waar hij vanaf c. 1967 woonde en werkte met zijn vrouw, de schilderes Ferry Alink
Citaten uit interview De Plantage, VPRO
  • De citaten uit dit interview met Willem den Ouden illustreren goed zijn verbondenheid met en zijn gevoelige waarnemen van de natuur en het weer, boven en rondom de rivier de Waal
  • „Bij Oostenwind is de lucht droog, er komt violet in de hemel, bij zuidenwind is het licht diffuser, neveliger. Schilders als Albert Cuyp, Ruijsdael, van Goyen, Hobbema, ze hadden allemaal hun voorkeur voor luchten.”
  • De oude Hollandse landschapschilders waren van groot belang voor Den Ouden, maar ook de Engelse, zoals Constable en Turner
  • „Nederland is helemaal doordesemd van vocht. Vooral bij een westenwind. Dan zit er veel vocht in de lucht, minuscule vochtdeeltjes die werken als kristallen, ze reflecteren en verstrooien het licht. Daardoor krijg je die parelmoeren glans. Dat is de grondslag van de Nederlandse schilderkunst.”
  • Juist de wisselingen in het licht fascineerden hem; in die zin was Den Ouden een Hollandse impressionist
  • „het heeft iets geheimzinnigs, iets wonderlijks, die voortdurende wisseling van licht en ruimte. Niets is zo veranderlijk als de wolkenluchten boven de rivier. [..] Ik heb altijd kleine paneeltjes in mijn kist, voor verschillende weersomstandigheden. Ik begin met een opzet en werk dan een half uur aan de weersgesteldheid van het moment. Als die verandert pak ik een ander paneel.”
  • De kleine houten paneeltjes konden op afstand van elkaar in zijn schilderkist geschoven worden, zodat ze daar al tijdelijk konden drogen zonder elkaar te beschadigen
  • „Want dat is het heerlijke van die lucht, daaraan kan geen overheid iets verpesten, dat vind ik hoopgevend. Ook het stromen van water is iets dat je niet kunt stoppen. Voor mij is het samenspel tussen de lucht, het licht en het water genoeg. Ik kan voortaan met mijn rug naar het landschap zitten.”
  • De lucht werd zijn centrale focus na de wraakreacties van lokale bewoners na de overstroming van 1995; Toen moest hij zich tijdelijk op zijn eigen domein aan de Waaldijk opsluiten en ontdekte aldaar de enorme dynamiek van de lucht; het landschap liet hij los

Citaten, vanaf 2000

bewerken
  • „Dat gevoel heb ik dikwijls: het is godsonmogelijk om de zon te schilderen.”
  • „Midden in de winter, terwijl het buiten vriest en dondert, schilder ik een zomerse zon. Dat is het heerlijke van landschapschilderen in het atelier. [..] Wat voor weer het ook is, je kunt iedere dag aan dat ene weer doorwerken, omdat je het zelf maakt. (2008)”
  • Bron: Willem den Ouden, Willem den Ouden. Boven de Waal. Tekeningen, aquarellen, schilderijen, Varik, red. Betty van Garrel, Uitgeverij de Weideblik 2010, p. 37
  • Aanhaling(en): Brugnieuws, 'De laatste grote rivierlandschappen: Een tentoonstelling met werk van Willem den Ouden'; Brugmedia.nl, wo 18 apr 2018
  • Citaat van Willen den Ouden geeft zijn werkwijze aan: in de winter grote schilderijen schilderen in het atelier, van zijn schetsen van het landschap - en in de andere drie seizoenen ter plekke schetsen en schilderen
  • „Je wint het nooit van het landschap, noch van de zon. Het is net als met de horizon, terwijl je ernaartoe loopt, schuift hij voor je uit.”
  • „Het is toch een mirakel dat die zon daar weer staat. Ik heb vroeger nooit zo nagedacht over dit wonder. Het begon me steeds meer te fascineren. En toen wist ik het zeker: voordat ik doodga, wil ik de zon geschilderd hebben.”
  • Bron: B. van Garrel, Willem den Ouden. Boven de Waal. Tekeningen – aquarellen – schilderijen, Varik 2010, p. 19
  • Aanhaling(en): Antoon Erftemeijer, Zó Hollands - Het Hollandse landschap in de Nederlandse kunst sinds 1850; Frans Hals museum / De Hallen, Haarlem 2011, p. 81
  • Het kijken naar de Waal onder stralend tegenlicht gaf hem 'een gelukzalig gevoel' Juist het spel van het zonlicht met de bewegende wolken fascineerde hem zo en zien we in zijn werk terugkomen
  • „..je volgt je emoties [bij het tekenen / schilderen]; De wolken zeilen voorbij. Dat is belevenis. Die emotie wordt uitgedrukt.”
  • Bron: B. van Garrel, Willem den Ouden. Boven de Waal. Tekeningen – aquarellen – schilderijen, Varik 2010, pp. 46-49
  • Aanhaling(en): Antoon Erftemeijer, Zó Hollands - Het Hollandse landschap in de Nederlandse kunst sinds 1850; Frans Hals museum / De Hallen, Haarlem 2011, p. 81
  • Herhaaldelijk benadrukte Den Ouden dat hij niet slechts een waarnemer van het landschap was, maar een waarnemer met emotie: 'De visuele sensaties en emoties die je bij het waarnemen beleeft, zei hij in hetzelfde gesprek
  • „Zelf maakte ik vaak [c. 1955, als Rijksacademie-student] buitenstudies langs de Amstel. Onderweg ging ik dan altijd even langs bij Gerrit Benner, de landschapschilder. Wat een prachtschilder! Benner zei een keer tegen me: 'Je moet werken vanaf je voeten tot boven je hoofd.' Hij bedoelde, je moet de grote ruimte pakken. [..] Ik heb heel veel aan zijn opmerking gehad.”
  • Bron: B. van Garrel, Willem den Ouden. Boven de Waal. Tekeningen – aquarellen – schilderijen, Varik 2010, p. 59
  • Aanhaling(en): Antoon Erftemeijer, Zó Hollands - Het Hollandse landschap in de Nederlandse kunst sinds 1850; Frans Hals museum / De Hallen, Haarlem 2011, pp. 81-82
  • De jonge Willem den Ouden bezocht tijdens zijn studiejaren Gerrit Benner die toen werkte (en woonde) in Amsterdam - in het centrum van de stad, tussen de grachten. Benner beschikte daar over het voormalige atelier van Karel Appel, die naar Parijs was vertrokken
  • „In Nederland heb je 't allerprachtigste licht, en dat komt door de vochtige atmosfeer, door al het water in dit land. Dan krijg je dat zilveren licht. Bij Venetië heb ik dat ook gezien.”
  • Bron: Willem den Ouden, gesprek met de kunstenaar in atelier in Varik, 11 februari 2011
  • Aanhaling(en): Antoon Erftemeijer, Zó Hollands - Het Hollandse landschap in de Nederlandse kunst sinds 1850; Frans Hals museum / De Hallen, Haarlem 2011, p. 81
  • Jarenlang zwierf en schetste Den Ouden door Spanje, Ierland of Frankrijk, om zich in 1967 uiteindelijk blijvend te vestigen in Varik aan de Waal, met die karakteristieke atmosfeer van een Hollands rivierenlandschap
  • „Geprobeerd is het goede woord.. En dat zeg ik niet uit bescheidenheid, dat zeg ik omdat de werkelijkheid prachtiger is. De werkelijkheid is zo wonderbaarlijk mooi! Als je buiten loopt – waar dan ook, ook in de stad, overal – en er komen van die wonderbaarlijke wolkenluchten overdrijven, dan begrijp ik gewoon niet dat niemand daar naar kijkt. Je ziet nooit eens iemand stokstijf stilstaan en naar boven kijken: oh, wat gebeurt daar!”
  • „Ik heb onnoemelijk veel dagen op de dijk van Varik gewerkt. Een dijk is een verhoging in het landschap, waardoor je als het ware kunt zweven. Aan de ene kant boomgaarden, oude boerderijen, grazende schapen. Aan de andere kant de Waal, de kil, de uiterwaarden. Vroeger - voor die nare dijkbezwaring en de idioterie rondom bomenkap - was het nog veel mooier, maar nog steeds is Varik voor mij weelde.”

Citaten over Willem den Ouden - chronologisch

bewerken
  • „Zijn emoties over de vernietiging van het Waallandschap hebben de intensiteit van zijn lijnvoering nog verhevigd, terwijl de precisie waarmee hij het landschap weergeeft dezelfde is gebleven.”
  • Bron: Betty van Garrel, 'Meidoorns in het water en Varik bij tegenlicht; Willem den Ouden', in NRC Handelsblad, 26 oktober 1990
  • Aanhaling(en): onbekend
  • Betty van Garrel schreef over zijn vele getekende notities van de oude dijk, voor het uitvoeren van de geplande dijkverzwaringen waartegen hij zich jarenlang had verzet
  • „Zoals de Amstel van Rembrandt is geworden, zo zullen de rivieren in de Betuwe altijd even aan een ets van Den Ouden doen denken.”
  • Bron: Marianne Vermeijden, in NRC Handelsblad, 1999
  • Aanhaling(en): homepage van website Willen den Ouden
  • Rembrandt schetste jarenlang langs de Amstel, en zette zijn tekeningen later om naar etsen
  • „Het was mei 1971. Ik bereidde mij voor op mijn eindexamen HBS in Tiel [..] Vaak kon je zijn lange, magere gestalte ergens ver weg in de uiterwaarden aan het werk zien met zijn schildersezel of schetsboek. Op 'de bol' aan de rivierkant van de dijk ter hoogte van de Dikke Toren was een heel prettig plekje. [..] Het was in die tijd voor mij een kwestie van wie het eerst dat plekje kon bemachtigen: soms won hij, soms ik.”
  • Bron: Jette Westerbeek, 'Willen den Ouden en de Waal', in Tijdschrift voor Biografie jaargang 7, nummer 2, zomer 2017
  • Aanhaling(en): 'Stille strijd tussen scholier en landschapschilder', in Willem den Ouden, nieuws
  • Citaat geeft een schets van Willem den Ouden, zwervend en schetsend langs de rivier de Waal bij Varik - door de ogen van een 17-jarige scholier
  • „.. maar wat hij ziet / is het licht / dat hij zijn leven lang probeerde / te laten voortduren in verf, en nu, gebonden aan deze plek [in zijn huis aan de Waaldijk] weervindt in zelfportretten..”
  • „Ik leerde van hem [c. 1978-79] dat een landschap niet iets is wat verderop ligt, maar dat het al begint bij je voeten. De eerste meters nemen het grootste deel van je blikveld in beslag en zijn bepalend voor de verte van de rest. [..] Nooit in mijn leven daarvoor of daarna heb ik met meer verwondering naar de eerste meters wegdek voor mijn voorwiel gekeken..”
  • Bron: Gijsbert van der Wal, 'Naar buiten met een schildersblik', op website Willen den Ouden, 2020
  • Aanhaling(en): Gijsbert van der Wal, in Bulletin van de Vereniging Rembrandt, 2021
  • Van der Wal leerde Willem den Ouden kennen toen hij 16 jaar was. Ruim acht jaar later schreef hij een boek over het leven en het werk van de schilder: Leven En Werk Van Willem Den Ouden, 2003
  • „Het is ook dankzij Willem dat ik me bewuster ben geworden van de vele duizenden kilometers dampkring boven ons hoofd. In zijn laatste tien grote landschappen, geschilderd tussen 2001 en 2009, heeft hij de immense ruimte in de lucht soms bijna duizelingwekkend gesuggereerd. Ik hoop dat er nog eens een schilderij uit die reeks wordt verworven door een museum met een sterke landschappencollectie.”
  • Bron: Gijsbert van der Wal, 'Naar buiten met een schildersblik', op website Willen den Ouden, 2020
  • Aanhaling(en): Gijsbert van der Wal, in Bulletin van de Vereniging Rembrandt, 2021
  • Voorbeeld van een schilderij van Den Ouden uit de genoemde periode 2001-2009 is 'Zon boven de Waal' uit 2006
bewerken
  Personen   Thema's   Literatuur   Films   Televisie   Spreekwoorden
Overgenomen van "https://nl.wikiquote.org/w/index.php?title=Willem_den_Ouden&oldid=89074"