|
==Citaten van Bram van Velde - chronologisch==
===Citaten, 1925 - 1945===
{{Citaat
| tekst = ..de kunst is er toch niet voor het persoonlijk genoegen van de een of ander [..] Kunst wil alles teruggeven wat in ons leeft. Hoe omvattender de kunstenaar dus het leven tegenover staat [..] zo machtiger zal zijn werk spreken, en geeft een kunstwerk dus een maatstaf van de geestelijke omvang van zijn schepper.
| opmerking = Van Velde's mecenas Wijnand Kramers in Den Haag was flink getroffen door de economische crisis, en berichtte hem dat hij niet langer op maandelijks geld kon rekenen, dus eigen inkomsten moest vinden, bijvoorbeeld met het maken van decoratieve werkjes
}}
* (1944/45) over zijn kommervolle jaren in Parijs tijdens de oorlog: De treurige jaren die nu achter ons liggen brachten mij en ontelbare anderen in een wanhopige toestand. Het is wel te danken aan de volle ernst waarmee ik mijn werk als kunstenaar al vele jaren vervolg en verdiep, dat ik niet ondergegaan ben.. ..Maar nu kunnen en moeten we weer opnieuw beginnen, want de kunst ofschoon niet eetbaar is even noodzakelijk als brood. De kunst is het gezicht van een tijdperk; heel mijn werk als schilder en al mijn energie als mens gaf ik aan dit mooi en groot probleem.. ..de intensiteit waarmee ik schilder is zo groot als mogelijk en put mij uit. Zo had ik geen kracht meer om mijn werk voort te zetten na herfst 1941. Ik was te zwak geworden om op te vangen wat ik door zou moeten geven maar zo noodzakelijk zijn deze ontladingen dat ik nog jaren daarop kon leven.. ..(ik wil geen schilderijen maken en verkopen maar de belangrijke spanningen van mijn leven verwerkelijken, vrij van alle berekening).
** ''brief aan een potentieel koper, de heer P. A. Regnault, ongedateerd, 1944/45''
* (1940-45) 'De echte wereld met zijn dagelijkse locia duwt ons op naar de catastrophe. De kunstenaar probeert door zijn kunst zich te bevrijden van dit zware gewicht. Kunst wordt omgezet in politiek, liefde in handel, opvoeding in een werktuig om de geest te doen verstijven. Temidden van zulke verschrikkingen heeft blijkbaar alleen de droom binnen in me nog levenskracht.'
** ''Abstract Painting, - fifty years of accomplishment from Kandinsky to Jackson Pollock -, Michel Seuphor, Dell publishing, New York 1964''
* (1940-45) 'Er is kleur, maagdelijke uitdrukking, - nieuw, zonder een kooi, zonder routine, zonder begrenzing, een bad van zon en licht. We moeten ons realiseren dat niets wat de mens doet van enige waarde is. Het punt is dat mensen ervoor betaald willen worden. Alleen zieke mensen kunnen kunstenaar zijn. Hun lijden dwingt hen tot het stellen van daden die de wereld opnieuw betekenis geeft. De sensitieve mens of de kunstenaar kan in ons geciviliseerde leven met zijn vele leugens slechts een ziek mens zijn. Om aan kunst te denken in termen van beroep, is ontstellend. Schilderen is de mens, in het aangezicht van zijn eigen ondergang.'
** ''Abstract Painting, - fifty years of accomplishment from Kandinsky to Jackson Pollock -, Michel Seuphor, Dell publishing, New York 1964''
{{Citaat
}}
===Citaten, na 1945===
{{Citaat
| tekst = Een schilder is iemand die ziet. Ik schilder het moment waarop men het gaat zien. En voor de beschouwer is het gelijk. Ook hij gaat het doek naderend naar een ontmoeting; de ontmoeting met het zien. - Men heeft geen twee ogen maar duizend.
| opmerking = Charles Juliet geeft dit citaat als voorbeeld hoe Bram van Velde op zijn eigen bedachtzame wijze antwoordde op zijn vraag over schilderkunst; is opgenomen in Juliet's ''Rencontres'' van 1973
}}
* (1969 - 1976) kritiek op de Franse ’esthetische’ kunst: De Franse kunst, het ontbreekt haar aan een zekere wildheid (1969).. ..Ik heb de Franse schilderkunst nooit zo gewaardeerd. Ze is vaak te gepolijst,te elegant. Ze is niet waarachtig genoeg (1974).. ..De Franse kunst? Het is vaak de maat, de meesterschap van de maat. Er wordt nooit geprobeerd om de grenzen terug te brengen tot wat onmogelijk lijkt te zijn(1976).
** ''Rencontre avec Samuel Beckett, Charles Juliet, Montpellier, 1986''
* (1970) over zijn voorkeur voor gouache: ..vanwege zijn lichtheid; je bereikt er veel makkelijker de helderheid mee, de doorzichtigheid. Met olieverf heb je meer moeite. Maar tenslotte is het doel steeds eender: dat de materie tot niets gereduceerd is.
** ''Rendre visible l’invisible, Helène Demoriane, Le Quotidien de Paris, 27-12-1970''
* (rond 1970): n.a.v het zien van een tekening van Matisse: Er is maar één ding dat ik niet ken, dat is mezelf; één ding waarover ik me werkelijk verwonder, dat is mijn schilderwerk. Hoe ik het heb gemaakt weet ik niet, ik duik.
**''opmerking tegen de zoon van de Belgische schilder Pierre Alechinsky''
* (1977) over het schilderij 'de Pianoles' van zijn vroegere grote inspiratie Matisse: Het was waarachtig onthullend. De kracht van de interventie, de intensiteit van de kleuren, het geluk van dit werk is me nooit verdwenen.
** ''Schilder Bram van Velde in Dordtrecht, door Paul Groot, NRC Handelsblad, 1979''
* (1977) over zijn contact met de [[schrijver]] Beckett in Parijs, voor 1940: Ik heb Beckett bij mijn broer (de schilder Geer van Velde, fh) ontmoet. Dat was een Grote ontmoeting, met hoofdletters. Het was nog voor de oorlog, het leven was nog normaal. Ik was die tijd erg alleen. We zagen elkaar vaak. Voor de oorlog had hij al iets uitgegeven, maar zijn bekendheid kwam pas in 1953. Over zijn werk spraken we nooit. Hij was een zwijgzaam man. Soms ontsnapte hem een woord aan zijn mond. Nu, zo’n woord vergat je dan ook nooit meer. Het bleef in je hoofd hangen.. ..Die vriendschap met Beckett is de belangrijkste gebeurtenis in mijn leven.. ..En wat hij in woorden kon uitdrukken, dat deed ik met mijn schilderijen.
** ''Schilder Bram van Velde in Dordtrecht, door Paul Groot, NRC Handelsblad, 1979''
* (1977) terugkijkend op zijn kunst gemaakt op Mallorca, van 1932- 1936: Ik ben doorgegaan met het zoeken naar meer innerlijke beelden, dat wat men niet kan zien. De hele ontwikkeling was in die richting.
** ''film; Bram van Velde et son silence, Erwin Leiser, Genève, 1937''
{{Citaat
| aangehaald = {{aut|Erik Slagter}}, [https://www.dbnl.org/tekst/_maa003199201_01/_maa003199201_01_0055.php 'Portfolio/Bram van Velde: Paroles'], in ''Maatstaf'', Jaargang 40, 1992, p. 31
}}
* over Picasso: Het grote risico is het fabriceren (van kunst, fh). Forceer de dingen nooit. Men kan slechts wachten. Het moeilijkste is niets te doen.. ..Men dient te erkennen dat zijn (Picasso’s, fh) scheppingskracht en zijn vernieuwingsdrang uitzonderlijk zijn geweest. Maar hij kende de twijfel niet, het tasten; hij was ongevoelig voor het drama. Hij leefde opgejaagd door de noodzaak tot alsmaar meer, meer schilderijen, meer geld en men zou haast kunnen zeggen: meer vrouwen.. Merkwaardig, maar dat is van Gogh, die ook zonder oponthoud werkte, niet te verwijten.
** ''Entretien avec Bram van Velde, par Putman/ Lamarche-Vadal, Artiste nr. 7, 1981''
{{Citaat
}}
===Citaten van Bram van Velde -, ongedateerd===
{{Citaat
| tekst = ..een man [Vincent van Gogh] die brandt, een toorts. Zijn oprechtheid is absoluut. Zijn mooiste schilderij is het korenveld waar hij zich doodt. Daar bevinden we ons aan de grenzen van de schilderkunst. Verder kan men niet gaan.
| 