Geschiedenis: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Glauckhos (overleg | bijdragen)
+ citaten
Regel 5:
| vertaling =
| opmaak = ja
}}
{{Koppelingen
|w=ja
|commons=History
|wikt=ja
}}
{{thema
|wikipedia=Geschiedenis
|naam=Geschiedenis
'''[[:w:Geschiedenis|Geschiedenis]]'''beschrijving= verwijst in de eerste plaats naar de [[wetenschap]] die zich bezighoudt met de studie van chronologische ordening van gebeurtenissen, zich daarbij baserend op een kritisch onderzoek van bronnen. Geschiedenis in de ruime betekenis verwijst ook naar alles wat in het [[verleden]] heeft plaatsgevonden, dus ook alle fenomenen die [[verandering]] ondergaan, met of zonder de [[mens]].
}}
 
'''[[:w:Geschiedenis|Geschiedenis]]''' verwijst in de eerste plaats naar de [[wetenschap]] die zich bezighoudt met de studie van chronologische ordening van gebeurtenissen, zich daarbij baserend op een kritisch onderzoek van bronnen. Geschiedenis in de ruime betekenis verwijst ook naar alles wat in het [[verleden]] heeft plaatsgevonden, dus ook alle fenomenen die [[verandering]] ondergaan, met of zonder de [[mens]].
 
== Over geschiedenis als verleden en studie van het verleden ==
{{Vertaald citaat
|tekst= Aus der Geschichte der Völker können wir lernen, das die Völker aus der Geschichte nichts gelernt haben.”<br/>of wellicht:„Was die Erfahrung aber und die Geschichte lehren, ist dieses, daß Völker und Regierungen niemals etwas aus der Geschichte gelernt und nach Lehren, die aus derselben zu ziehen gewesen wären, gehandelt haben.
Regel 18 ⟶ 25:
}}
 
{{Vertaald citaat
*''Man hat der Historie das Amt, die Vergangenheit zu richten, die Mitwelt zum Nutzen zukünftiger Jahre zu belehren, beigemessen: so hoher Aemter unterwindet sich gegenwärtiger Versuch nicht: er will bloss zeigen, wie es eigentlich gewesen.''
|tekst=die Geschichte handelt fast nur von diesen schlechten Menschen, welche später gutgesprochen worden sind!
**Men heeft de geschiedenis de taak toegekend het verleden te beoordelen, de tijdgenoten beter in te lichten ten voordele van toekomstige jaren: zo'n hoge doelstelling streeft de huidige poging niet na: zij dient slechts om te tonen hoe het eigenlijk gebeurde.
|taal=Duits
** [[Leopold von Ranke]] (1824). ''Geschichte der romanischen und germanischen Völker von 1494 bis 1514'', Leipzig, p. vii.
|vertaling=Geschiedenis gaat bijna altijd over slechte mensen, waarover men later niets dan goed zegt.
|bron= {{aut|[[Friedrich Nietzsche]]}}, [http://gutenberg.spiegel.de/buch/-3254/2 ''Morgenröthe''] (Morgenrood), paragraaf 20, 1881.
|aangehaald= {{aut|Dr. Guy Liagre}}, [http://vpkb.be/images/uploads/Tussen_behouden_en_vernieuwen.pdf ''tussen behouden en vernieuwen''], ongedateerd.
}}
 
{{Vertaald citaat
* Als de Franse Revolutie zich eeuwig zou herhalen, zou de Franse geschiedschrijving minder trots zijn op Robespierre. Maar omdat ze spreekt over iets dat nooit meer terugkomt, zijn de bloedige jaren veranderd in louter woorden, theorieën en discussies, ze zijn lichter geworden dan veren, ze jagen geen schrik aan.
|tekst=The one duty we owe to history is to re-write it.
** Milan Kundera, ''De ondraaglijke lichtheid van het bestaan'', Weesp/Baarn, Agathon/Ambo, 1985, p. 7-8.
|taal=Engels
|vertaling=De enige plicht die we tegenover de geschiedenis hebben, is haar te herschrijven.
|bron= {{aut|[[Oscar Wilde]]}}, Essay [http://www.gutenberg.org/ebooks/887 ''The Critic of Artist''], 1891.
|aangehaald= {{aut|Monica Soeting}}, [http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/2791798/2002/08/24/Victorianen-waren-zo-gek-nog-niet.dhtml ''Victorianen waren zo gek nog niet''], Trouw, 24 augustus 2002.
}}
 
{{Vertaald citaat
* "De geschiedenis van een volk omvat het tafereel van zijne wording en ontwikkeling, van geheel zijn leven: niet slechts van zijne staatsvormen en staatkundige lotgevallen , maar ook van zijn gemoeds- en geestesleven, zooals dat zich openbaart in zijne maatschappelijke eigenaardigheden , in zijn godsdienst, zeden en gewoonten, in de voortbrengselen zijner wetenschap en kunst."
|tekst=The very ink with which all history is written is merely fluid prejudice.
** [[Willem Jozef Andries Jonckbloet]] (1868). ''Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde''. p.1
|taal=Engels
|vertaling=Zelfs de inkt waarmee alle geschiedenis geschreven wordt, is louter vloeibaar vooroordeel.
|bron= {{aut|[[Mark Twain]]}}, [http://www.gutenberg.org/ebooks/2895 ''Following the Equator''], 1897.
|aangehaald= {{aut|Paul van der Steen}}, [http://www.zuiderlucht.eu/een-mikwe-in-venlo-de-droom-die-niet-uitkwam/ ''Een mikwe in Venlo, de droom die niet uikwam''], Zuiderlucht.eu, 2 januari 2014.
}}
 
{{Citaat
*''Who controls the past controls the future: who controls the present controls the past.''
|tekst= De geschiedenis gelooft in feiten. Maar als je goed tussen de regels leest, proef je het bloed van mensen zoals jij en ik.
** Wie het verleden beheerst beheerst de toekomst: wie het heden beheerst beheerst het verleden.
|bron= {{aut|Frank Boeijen}}, het nummer ''Niemand heeft gelijk'' van het album ''Welkom in Utopia'', 1987.
** [[George Orwell]] (1949), ''Nineteen Eighty-Four'', Londen, p. 309.
|aangehaald= {{aut|‏@Vollemaer}} [http://www.twitter.com/Vollemaer/status/253868384314327040 ''Tweet''] van 4 oktober 2012.
}}
 
{{Citaat
*''History is a continuing dialogue between the present and the past.''
|tekst=De geschiedenis is een schitterend decor.
**Geschiedenis is een voortdurende dialoog tussen het heden en het verleden.
|bron= {{aut|[[Arthur Japin]]}}, [http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/article/detail/2463985/1997/05/07/Ik-snoof-de-geur-op-van-de-verloren-wereld-van-Kwame-en-Kwasi.dhtml ''‘Ik snoof de geur op van de verloren wereld van Kwame en Kwasi’''], Trouw, 7 mei 1997.
** James M. McPherson (2003). "[http://www.historians.org/perspectives/issues/2003/0309/0309pre1.cfm Revisionist Historians]". In ''Newsletter of the American Historical Association''. p.309
|aangehaald= [http://vorige.nrc.nl/scholieren/xfactor/article1651130.ece ''Kwasi historisch (en tragisch)''], NRC, 30 januari 2006.
}}
 
{{Vertaald citaat
== Over enige specifieke geschiedenis ==
|tekst=[...] the purpose of studying history is not to deride human action, nor to weep over it or to hate it, but to understand it. And hopefully then to learn from it as we contemplate our future.
Enkele (beroemde) uitspraken over [[geschiedenis]] als verleden en studie van het verleden.
|taal=Engels
*''Tiberii Gaique et Claudii ac Neronis res florentibus ipsis ob metum falsae, postquam occiderant, recentibus odiis compositae sunt. Inde consilium mihi pauca de Augusto et extrema tradere, mox Tiberii principatum et cetera, sine ira et studio, quorum causas procul habeo.''
|vertaling=Het doel van het bestuderen van de geschiedenis is niet om het menselijk handelen belachelijk te maken, maar om het te begrijpen en er dan van te leren voor de toekomst.
**Over Tiberius', Gaius' (Caligula), Claudius' en Nero's daden in hun bloeitijd uit vrees vervalst, is, nadat ze stierven, met recente haat geschreven. Daarom mijn voornemen weinig over Augustus en het einde te vertellen, vervolgens Tiberius' principaat en de rest, zonder wrok en naijver, waarvoor ik bijlange geen reden voor heb.<br>- [[Tacitus]], ''Annales'' [[s:Nederlandse vertaling van de Annales/Boek I#ééndrie|1.3.]]
|bron= {{aut|[[Nelson Mandela]]}}, lectuur [http://www.mandela.gov.za/mandela_speeches/1997/970711_oxford.htm ''Renewal and Renaissance - Towards A New World Order''] op de Oxford Universiteit, 11 juli 1997.
|aangehaald= [http://denhaagfm.nl/2015/12/15/zuid-afrikaanse-ambassadeur-onthult-quote-nelson-mandela/ ''Zuid-Afrikaanse ambassadeur onthult quote Nelson Mandela''], Denhaagfm.nl, 15 december 2015.
}}
 
{{Vertaald citaat
== Over historici ==
| tekst = [...] history is more cyclical than progressive.
*''Le bon historien n'est d'aucun temps ni d'aucun pays; quoiqu'il aime sa patrie, il ne la flatte jamais en rien.''
| taal = Engels
**De goede historicus is noch van een bepaalde tijd noch van een bepaald land; hoezeer hij ook houdt van zijn vaderland, hij vleit haar nooit in iets.<br>- [[François Fénelon]], Lettre à l'Académie (1716), in ''Lettres à l'Académie française'', Genève, 1970, pp. 111-112.
| vertaling = In de [[geschiedenis]] zit meer herhaling dan vooruitgang.
| bron = {{aut|[[John Gray]]}}, [http://www.podcast.co.nl/afleveringen/buitenhof-2-december-gerrit-zalm-john-gray-20353765.html ''Gerrit Zalm & John Gray''], VPRO, Buitenhof, 2 december 2012
| aangehaald = {{aut|Jean Wagemans}}, [http://www.volkskrant.nl/vk/nl/11184/Jean-Wagemans/article/detail/3359130/2012/12/06/Crisisbeleid-Europa-vernietigt-de-sociale-vrede.dhtml ''Crisisbeleid Europa vernietigt de sociale vrede''], De Volkskrant, 6 december 2012.
| opmerking =
}}
 
{{Vertaald citaat
|tekst=Ideals are peaceful. History is violent.
|taal=Engels
|vertaling=Idealen zijn vredig, maar de geschiedenis is gewelddadig.
|bron= Uitgesproken door Wardaddy (Brad Pitt) in de film [[Fury]]. Fragment in [https://www.youtube.com/watch?v=-OGvZoIrXpg ''Fury Official Trailer (2014)''] op YouTube.
|aangehaald=[http://www.nu.nl/film/3909287/filmrecensie-fury---david-ayer.html ''Filmrecensie: Fury - David Ayer''], Nu.nl, 23 oktober 2014.
}}
 
== Zie ook ==
* [[Historicus]]
* [[Kennis]]
* [[Wetenschap]]
 
{{wiktmenu}}
 
[[Categorie:Wetenschap]]