|
== Discorsi (3) ==
*Sommige schrijvers over staatkundige zaken beweren dat in een staat drie bestuursvormen mogelijk zijn die ze monarchie, aristocratie en democratie noemen.een monarchie vervalt gauw tot tirannie, een aristocratie gauw tot oligarchie en een democratie glijdt gauw af naar anarchie.
*Ik vind alle genoemde bestuursvormen verderfelijk, vanwege het kortstondige leven dat de drie goede beschoren is en vanwege de kwaadaardige natuur van de drie slechte.
*Verstandige wetgevers hebben deze gebreken onderkend en daarom elke van deze typen in hun zuivere vorm vermeden en gekozen voor een bestuursvorm die elementen van alle drie bevat: een bestuursvorm die zij als duurzamer en stabieler beschouwen omdat zo in één en dezelfde stad monarchie, aristocratie en democratie naast elkaar bestaan en elkaar controleren.
*Mensen laten zich alleen van hun goede kant zien als de omstandigheden daartoe dwingen. Maar zodra iedereen vrij spel heeft en kan doen en laten wat hij wil, zijn verwarring en chaos direct overal troef.
*Daarom zegt men dat honger en armoede de mensen leren werken, en dat wetten ze leren zich te gedragen.
*Waar een goede krijgsmacht bestaat, bestaat een goede organisatie.
*Het volk is, zoals Cicero zegt, weliswaar onwetend maar heel goed in staat om de waarheid te onderkennen.
*Elke stad moet het volk de kans geven om op de een of andere manier zijn eisen kenbaar te maken, en vooral steden die als het er op aankomt van de diensten van het volk gebruik willen maken.
*Een van de eerste dingen die wijze grondleggers van staten hebben gedaan, is het inbouwen van garanties ter bescherming van de vrijheid; afhankelijk van de manier waarop dat is gebeurt duurt de vrijheid korter of langer.
*De bescherming van iets moet worden toevertrouwd aan degene die de minste behoefte heeft om dat ten eigen nutte aan te wenden.
*Bij de adel leeft een sterke behoefte om te overheersen en bij het volk uitsluitend de behoefte om niet overheerst te worden. Als de bescherming van de vrijheid in handen van mensen uit het volk gelegd wordt, mag men daarvan redelijkerwijs verwachten dat zij meer zullen doen om haar in stand te houden en, omdat zij zelf de macht niet kunnen grijpen, ook niet zullen toestaan dat anderen dat doen.
*De vraag is wie grotere schade aanrichten in een stad: mensen die streven naar méér, of mensen die bang zijn te verliezen wat ze hebben?
*De spanningen worden in de meeste gevallen opgeroepen door wie bezit, want de angst iets kwijt te raken maakt dat hij dezelfde gaat nastreven als iemand die zijn bezit nog verwerven moet.
*De mensen denken dat hun bezit niet veilig is als het niet regelmatig wordt vergroot.
*Als je een talrijk en strijdbaar volk wilt om een groot rijk te stichten, dan zul je nooit kunnen reageren zoals het jou belieft; als je daarentegen een volk klein en kwetsbaar houdt om het je wil op te leggen, en dan de macht in een nieuw gebied verwerft, dan kun je je daar niet handhaven of je bewind wordt dermate kwetsbaar dat je een prooi wordt van de eerste de beste agressor.
==
| 