Erich Fromm: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k r2.6.4) (Robot: toegevoegd: az:Erix Fromm |
Enige herschikking |
||
Regel 7:
}}
== Zonder bron ==
*Bij het toepassen van [[psychoanalyse]] op [[sociologie]] mogen we niet de fout maken om psychoanalytische antwoorden te willen geven op sociologische vragen waarvoor economische, technische of politieke feiten al de echte of een voldoende oplossing hebben. Anderzijds moet de psychoanalyticus benadrukken dat het thema van [[sociologie]], de [[maatschappij]], in werkelijkheid bestaat uit individuen en dat het deze mensen zijn – en niet de abstracte maatschappij – wiens daden, gedachten en gevoelens het onderwerp zijn van sociologisch [[onderzoek]]. ▼
=== Over de natuur ===
* Wat is het onderscheid tussen de mens en het dier? Niet zijn rechtstaande houding. Dat was al aanwezig bij de apen lang voordat de hersenen zich begonnen te ontwikkelen. Ook niet het gebruik van gereedschap. Het is iets geheel nieuws, iets dat voorheen onbekend was: zelfbewustzijn. Dieren hebben ook een [[bewustzijn]]: ze zijn zich bewust van dingen. Ze weten dat dit hier één ding is en dat daar een ander ding. Maar toen de mens ter aarde kwam had hij een nieuw [[bewustzijn]], een [[bewustzijn]] van zichzelf. Hij wist dat hij bestond en dat ook hij iets anders was, iets anders dan de natuur, iets anders dan andere mensen. Hij werd zichzelf gewaar. Hij was zich bewust dat hij dacht en voelde. Zover wij weten is er niets dergelijks in de dierenwereld. Dat is de kenmerkende eigenschap dat mensen mensen maakt.▼
=== Over de mens ===
*De [[psychoanalyse]], die de mens als een gesocialiseerd wezen ziet, en het psychische apparaat als essentieel ontworpen en beslist door de relatie van het individu tot de [[maatschappij]], moet het als een plicht beschouwen om deel te nemen in het [[onderzoeken]] van sociologische problemen tot zover dat de mens of zijn/haar [[psyche]] een rol speelt.▼
* Je kan niet diep [[gevoelig]] zijn voor de wereld zonder dat je regelmatig neerslachtig wordt. ▼
* [[Hoop|Hopen]] betekent altijd klaar staan voor datgene wat nog niet geboren is zonder wanhopig te worden als er geen geboorte in ons leven plaatsvindt.▼
▲*Je kan niet diep gevoelig zijn voor de wereld zonder dat je regelmatig neerslachtig wordt.
* [[Integriteit]] is simpelweg de wil om de eigen identiteit niet te onteren.▼
*Zowel dromen als mythes zijn belangrijke mededelingen van onszelf aan onszelf. Als we de [[taal]] waarin ze geschreven zijn niet verstaan, missen we een groot deel van wat we weten en onszelf vertellen tijdens die uren dat we niet bezig zijn de externe wereld te manipuleren. ▼
* In de [[liefde]] is de paradox zich voor dat twee wezens één worden en toch twee blijven.▼
*Christenen lezen het Oude Testament zeer weinig in vergelijking met het Nieuwe Testament; en wat ze lezen is vaak vervormd door vooroordelen. Het Oude Testament wordt regelmatig bekeken alsof het enkel en alleen de principes van gerechtigheid en wraak uitdrukt, terwijl de Nieuwe Testament de principes van liefde en genade voorstelt. Zelfs de zin “Houd van uw buur zoals van uzelf” komt volgens veel mensen uit het Nieuwe en niet uit het Oude Testament. Een andere veelvoudig terugkomende veronderstelling is dat het Oude Testament geheel geschreven is met een ingesteldheid van nauw nationalisme en dat het geen enkel teken van supranationaal universalisme bevat dat zo karakteristiek is voor het Nieuwe Testament.▼
* [[Liefde]] is niet hoofdzakelijk een relatie met één bepaalde persoon; het is een instelling, een oriëntatie van het karakter dat de verwantschap van een persoon met de hele wereld – niet met “liefdesobject” – bepaalt.▼
*De mens is als een misvormd dier geboren: in de natuur maar toch de natuur overstijgend. Hij moet principes vinden voor daden en om beslissingen te maken. Deze principes overstijgen de instinctieve principes. Hij moet een raamwerk hebben om zich te oriënteren zodat hij een samenhangend beeld van de wereld kan [[organiseren]] als een voorwaarde voor samenhangende daden. Hij moet niet alleen vechten met de gevaren van dood, honger en pijn, mar ook met een ander gevaar dat strikt menselijk is: waanzinnig worden. Met andere woorden: hij moet zich beschermen tegen zowel het gevaar zijn leven te verliezen, als tegen het gevaar zijn verstand te verliezen.▼
* [[Liefde]] is jezelf zonder waarborg toevertrouwen, jezelf compleet geven in de hoop dat onze liefde ook liefde in de beminde persoon zal opwekken. Liefde is een daad van vertrouwen en als je weinig vertrouwen hebt, heb je ook weinig liefde.▼
▲*Wat is het onderscheid tussen de mens en het dier? Niet zijn rechtstaande houding. Dat was al aanwezig bij de apen lang voordat de hersenen zich begonnen te ontwikkelen. Ook niet het gebruik van gereedschap. Het is iets geheel nieuws, iets dat voorheen onbekend was: zelfbewustzijn. Dieren hebben ook een [[bewustzijn]]: ze zijn zich bewust van dingen. Ze weten dat dit hier één ding is en dat daar een ander ding. Maar toen de mens ter aarde kwam had hij een nieuw [[bewustzijn]], een [[bewustzijn]] van zichzelf. Hij wist dat hij bestond en dat ook hij iets anders was, iets anders dan de natuur, iets anders dan andere mensen. Hij werd zichzelf gewaar. Hij was zich bewust dat hij dacht en voelde. Zover wij weten is er niets dergelijks in de dierenwereld. Dat is de kenmerkende eigenschap dat mensen mensen maakt.
▲* De mens is als een misvormd dier geboren: in de natuur maar toch de natuur overstijgend. Hij moet principes vinden voor daden en om beslissingen te maken. Deze principes overstijgen de instinctieve principes. Hij moet een raamwerk hebben om zich te oriënteren zodat hij een samenhangend beeld van de wereld kan [[organiseren]] als een voorwaarde voor samenhangende daden. Hij moet niet alleen vechten met de gevaren van dood, honger en pijn, mar ook met een ander gevaar dat strikt menselijk is: waanzinnig worden. Met andere woorden: hij moet zich beschermen tegen zowel het gevaar zijn leven te verliezen, als tegen het gevaar zijn verstand te verliezen.
*De twee meest verreikende kritische theorieën aan het begin van de meest recente fase van de industriële [[maatschappij]] zijn die van [[Marx]] en [[Freud]]. Marx toonde de bewegende krachten en de conflicten in het sociaal-historisch proces. Freud doelde op de kritische onthulling van de innerlijke conflicten. Beide werkten voor de bevrijding van de mens, ook al was het concept van Marx veel uitgebreider en minder gebonden aan zijn eigen tijdperk dan het concept van Freud.▼
* De moderne [[mens]] leeft met de illusie dat hij weet wat hij wilt, terwijl hij eigenlijk wilt wat hij wordt verondersteld te willen.▼
*Een zeer groot deel van moderne reclame [...] doet niet een beroep op het verstand, maar op emoties. Net zoals elke andere soort van hypnotische suggestie probeert het zijn doel emotioneel te beïnvloeden en het daarna intellectueel te doen zwichten.▼
* De moderne mens denkt dat hij iets verliest – tijd – als hij zaken niet snel doet; maar hij weet niet wat te doen met de tijd die hij wint – behalve ze doden.▼
*Zolang iemand gelooft dat zijn ideaal en doel buiten hem ligt – boven de wolken – in het verleden of in de toekomst, zal hij buiten zichzelf gaan en voldoening zoeken waren het niet gevonden kan worden. Hij zal overal naar oplossingen en antwoorden zoeken behalve waar ze gevonden kunnen worden: in zichzelf.▼
* De meeste mensen sterven voordat ze helemaal geboren zijn. Creativiteit is geboren worden voordat je sterft. Not he who has much is rich, but he who gives much.▼
*Als we de sociale ladder beklimmen krijgt wreedheid een dikker masker.▼
* Mensen zijn gelijk geboren, maar ze zijn toch anders geboren.▼
*De moed om zekerheden los te laten is een vereiste voor creativiteit.▼
▲* De moed om zekerheden los te laten is een vereiste voor creativiteit.
*Vernielzucht is het gevolg van ongeleefde levens.▼
* De relatie tussen [[moeder en kind]] is paradoxaal en, in zekere zin, tragisch. Het heeft de intense liefde van de moeder nodig om het kind te helpen weg te groeien van zijn moeder om zo compleet onafhankelijk te worden.▼
*Als ik ben wat ik heb en ik verlies alles wat ik heb, wie ben ik dan?▼
▲* [[Vernielzucht]] is het gevolg van ongeleefde levens.
▲*In de liefde is de paradox zich voor dat twee wezens één worden en toch twee blijven.
* Er is misschien geen enkel fenomeen dat zoveel vernietigingsgevoel bevat als morele verontwaardiging. Het laat jaloezie en haat toe om zich te manifesteren in de vermomming van deugdzaamheid.▼
▲*Integriteit is simpelweg de wil om de eigen identiteit niet te onteren.
=== Over de menselijke beleving ===
▲*Liefde is niet hoofdzakelijk een relatie met één bepaalde persoon; het is een instelling, een oriëntatie van het karakter dat de verwantschap van een persoon met de hele wereld – niet met “liefdesobject” – bepaalt.
▲* Zowel dromen als mythes zijn belangrijke mededelingen van onszelf aan onszelf. Als we de [[taal]] waarin ze geschreven zijn niet verstaan, missen we een groot deel van wat we weten en onszelf vertellen tijdens die uren dat we niet bezig zijn de externe wereld te manipuleren.
▲* Zolang iemand gelooft dat zijn ideaal en doel buiten hem ligt – boven de wolken – in het verleden of in de toekomst, zal hij buiten zichzelf gaan en voldoening zoeken waren het niet gevonden kan worden. Hij zal overal naar oplossingen en antwoorden zoeken behalve waar ze gevonden kunnen worden: in zichzelf.
▲*Liefde is jezelf zonder waarborg toevertrouwen, jezelf compleet geven in de hoop dat onze liefde ook liefde in de beminde persoon zal opwekken. Liefde is een daad van vertrouwen en als je weinig vertrouwen hebt, heb je ook weinig liefde.
▲* Als ik ben wat ik heb en ik verlies alles wat ik heb, wie ben ik dan?
▲*Mensen zijn gelijk geboren, maar ze zijn toch anders geboren.
=== Over de maatschappij ===
▲*De moderne mens leeft met de illusie dat hij weet wat hij wilt, terwijl hij eigenlijk wilt wat hij wordt verondersteld te willen.
▲* [[Christenen]] lezen het Oude Testament zeer weinig in vergelijking met het Nieuwe Testament; en wat ze lezen is vaak vervormd door vooroordelen. Het Oude Testament wordt regelmatig bekeken alsof het enkel en alleen de principes van gerechtigheid en wraak uitdrukt, terwijl de Nieuwe Testament de principes van liefde en genade voorstelt. Zelfs de zin “Houd van uw buur zoals van uzelf” komt volgens veel mensen uit het Nieuwe en niet uit het Oude Testament. Een andere veelvoudig terugkomende veronderstelling is dat het Oude Testament geheel geschreven is met een ingesteldheid van nauw nationalisme en dat het geen enkel teken van supranationaal universalisme bevat dat zo karakteristiek is voor het Nieuwe Testament.
* De geschiedenis van de mens is een begraafplaats van grote culturen die catastrofaal eindigden omdat ze te onbekwaam waren om rationeel, met een plan en uit vrije wil te reageren op uitdagingen.▼
▲*De moderne mens denkt dat hij iets verliest – tijd – als hij zaken niet snel doet; maar hij weet niet wat te doen met de tijd die hij wint – behalve ze doden.
* Waarom zou de [[maatschappij]] zich enkel verantwoordelijk voelen voor de opvoeding van kinderen maar niet voor de opvoeding van volwassenen van alle leeftijden?▼
▲*De meeste mensen sterven voordat ze helemaal geboren zijn. Creativiteit is geboren worden voordat je sterft. Not he who has much is rich, but he who gives much.
▲* Een zeer groot deel van moderne [[reclame]] [...] doet niet een beroep op het verstand, maar op emoties. Net zoals elke andere soort van hypnotische suggestie probeert het zijn doel emotioneel te beïnvloeden en het daarna intellectueel te doen zwichten.
*Geestelijke gezondheid is enkel dat wat in het referentiekader van conventionele gedachten zit▼
▲*Als we de [[sociale ladder]] beklimmen krijgt wreedheid een dikker masker.
▲*De geschiedenis van de mens is een begraafplaats van grote culturen die catastrofaal eindigden omdat ze te onbekwaam waren om rationeel, met een plan en uit vrije wil te reageren op uitdagingen.
▲* De twee meest verreikende [[kritische
▲*De relatie tussen moeder en kind is paradoxaal en, in zekere zin, tragisch. Het heeft de intense liefde van de moeder nodig om het kind te helpen weg te groeien van zijn moeder om zo compleet onafhankelijk te worden.
* Er kan geen echte vrijheid zijn zonder de vrijheid om te mislukken.▼
*De psychische taak die een persoon voor zichzelf kan en moet stellen is niet om zich veilig te voelen, maar om onveiligheid te tolereren.▼
=== Over geestelijke gezondheid ===
▲*Er kan geen echte vrijheid zijn zonder de vrijheid om te mislukken.
▲*Geestelijke gezondheid is enkel dat wat in het referentiekader van conventionele gedachten zit
▲*De psychische taak die een persoon voor zichzelf kan en moet stellen is niet om zich veilig te voelen, maar om onveiligheid te tolereren.
▲*Er is misschien geen enkel fenomeen dat zoveel vernietigingsgevoel bevat als morele verontwaardiging. Het laat jaloezie en haat toe om zich te manifesteren in de vermomming van deugdzaamheid.
▲*Bij het toepassen van [[psychoanalyse]] op [[sociologie]] mogen we niet de fout maken om psychoanalytische antwoorden te willen geven op sociologische vragen waarvoor economische, technische of politieke feiten al de echte of een voldoende oplossing hebben. Anderzijds moet de psychoanalyticus benadrukken dat het thema van [[sociologie]], de
▲*Waarom zou de maatschappij zich enkel verantwoordelijk voelen voor de opvoeding van kinderen maar niet voor de opvoeding van volwassenen van alle leeftijden?
▲*De [[psychoanalyse]], die de mens als een gesocialiseerd wezen ziet, en het psychische apparaat als essentieel ontworpen en beslist door de relatie van het individu tot de
▲*Hopen betekent altijd klaar staan voor datgene wat nog niet geboren is zonder wanhopig te worden als er geen geboorte in ons leven plaatsvindt.
{{menu}}
| |||