Pierre Bayle

Pierre Bayle (18 november 1647 – 28 december 1706) was een Frans filosoof en schrijver.

• „De rede is een ware Penelope, die 's nachts uithaalt wat ze overdag heeft geweven. Het beste gebruik dat we van de studie van de filosofie kunnen maken is dus dat we beseffen dat die een misleidende weg is, en dat we een andere gids moeten zoeken, namelijk het licht van de openbaring.”

Pierre Bayle, ca. 1675

Wikipedia

• Origineel in het Frans:
  “[...] C'est une véritable Penelope, qui pendant la nuit défait la toile qu'elle avait faite le jour. Ainsi le meilleur usage que l'on peut faire des études de la Philosophie, est de connaître qu'elle est une voie d'égarement, @ que nous devons chercher un autre guide qui est la Lumière révélée.”
• Bron: Dictionaire historique et critique, "Bunel"
• Aanhaling(en): Veenbaas, Japik, De Verlichting als kraamkamer, Nieuw Amsterdam, 2013, p. 73

Passages over Bayle uit de Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers

• "Hij had zich erop toegelegd om door te dringen tot in de meest verborgen uithoeken van de menselijke natuur. Hij viel evenzeer op door de kracht en de helderheid van zijn redeneren als door zijn ongedwongenheid, levendigheid en fijnzinnigheid van geest."

• Origineel in het Frans:
  "Il s'est appliqué à pénétrer jusque dans les replis les plus cachés de la nature humaine : aussi remarquable par la force & la clarté du raisonnement, que par l'enjouement, la vivacité & la délicatesse de l'esprit."
• Aangehaald in: Veenbaas, Japik, De Verlichting als kraamkamer, Nieuw Amsterdam, 2013, p. 64

• "Van alle mensen die het spinozisme hebben aangevallen, is er niemand die het zo duidelijk heeft uiteengezet en zo voortreffelijk heeft bestreden als de heer Bayle."

• Origineel in het Frans:
  De tous ceux qui ont réfuté le spinosisme, il n'y a personne qui l'ait développé aussi nettement, ni combattu avec autant d'avantage que l'a fait Mr. Bayle
• Aangehaald in: Veenbaas, Japik, De Verlichting als kraamkamer, Nieuw Amsterdam, 2013, p. 76
• De kritiek van Bayle op Baruch Spinoza wordt hier door de samenstellers van de Encyclopédie zeer serieus genomen.

• Bron: Encyclopédie de Diderot et d'Alembert

---