Joseph Schumpeter

Joseph Alois Schumpeter (1883-1950) was een Oostenrijks econoom, sociaal wetenschapper, politicus en bankier.

• „Al vroeg in mijn leven had ik drie doelen: de grootste econoom van de wereld te worden, de grootste ruiter van Oostenrijk en de grootste minnaar van Wenen. Met de paarden ging het helaas wat minder.”

Ingekleurde portretfoto

Wikipedia

• Origineel in het Duits:
  “Schon früh im Leben hatte ich drei Ziele: der größte Ökonom der Welt, der größte Reiter Österreichs und der beste Liebhaber Wiens zu werden. Mit den Pferden hat es allerdings nicht so gut geklappt.”
• Bron: Citaat uit 1943, aangehaald in: Eva Kreitsky, "Demokratie, Markt und Geschlecht. Die maskuline Welt des Joseph A. Schumpeter" in: Andrei S. Markovits en Sieglinde K. Rosenberger (red.), Demokratie. Modus und Telos, 2001, p. 39; Richard Brem, Radiokolleg - Der Ökonom der Innovation. Joseph Schumpeter und die schöpferische Zerstörung (4), ORF.at, 23 augustus 2018
• Aanhaling(en): Niall Kishtainy, Een kleine geschiedenis van de economie, 2019

• „Mijn conservatieve overtuiging laat me niet toe om de nagenoeg unanieme veroordeling van het Hitlerregime door de hele wereld zomaar te delen.”

• Origineel in het Engels:
  “My conservative convictions make it impossible for me to share in the well-nigh unanimous condemnation the Hitler Ministry meets with in the world at large.”
• Bron: Brief van Schumpeter aan Harry Fosdick d.d. 19 april 1933, aangehaald in: Richard Swedberg, Joseph A. Schumpeter. His Life and Work, 1991, p. 10-12
• Aanhaling(en): Jan Boels, Joseph Schumpeter, honderd jaar economische ontwikkeling. Een historisch-theoretische beschouwing, 2012, p. 23
• Aanvankelijk zag Schumpeter er geen graten in dat het Derde Rijk een einde had gemaakt aan de in zijn ogen zwakke Weimarrepubliek, maar het duurde niet lang voor hij kritischer werd.

• „Voor het kapitalisme is een depressie als een goede koude douche.”

• Origineel in het Engels:
  “Gentlemen, you are worried about the depression. You should not be. For capitalism, a depression is a good, cold douche.”
• Bron: Schumpeter aan zijn economiestudenten in de jaren '30, opgetekend door Robert L. Heilbroner, The Worldly Philosophers, 1999, p. 291 (de eerste editie van 1953 lijkt alleen de kern van het citaat te bevatten)
• Aanhaling(en): 'Econoom weet niet alles, maar meer dan een politicus', de Volkskrant, 8 oktober 2011
• Als hoogleraar aan Harvard leerde Schumpeter zijn studenten dat de depressie niet noopte tot het opgeven van de goudstandaard of andere interventies.

• „Kan het kapitalisme overleven? Nee, dat geloof ik niet. Maar die opinie van mij, zoals die van elke andere econoom die zich over dit onderwerp heeft uitgesproken, is op zich compleet oninteressant. Wat telt in alle pogingen tot sociale prognose is niet het Ja of Nee dat de som is van de feiten en argumenten die het schragen, maar die feiten en argumenten zelf. Ze bevatten alles wat wetenschappelijk is in het uiteindelijke resultaat. Al het andere is niet wetenschap maar profetie.”

• Origineel in het Engels:
  “Can capitalism survive? No, I do not think it can. But this opinion of mine, like that of every other economist who has pronounced upon this subject, is in itself completely uninteresting. What counts in any attempt at social prognosis is not the Yes or No that sums up the facts and arguments which lead up to it but those facts and arguments themselves. They contain all that is scientific in the final result. Everything else is not science but prophecy.”
• Bron: Joseph Schumpeter, Capitalism, Socialism and Democracy, 1942, Part II, Prologue
• Aanhaling(en): Gerrit Gorter, Kritische geluiden (bezocht 17 januari 2024)

• „Ideologieën zijn geen eenvoudige leugens; het zijn waarachtige uitspraken over wat iemand denkt te zien.”

• Origineel in het Engels:
  “For ideologies are not simple lies; they are truthful statements about what a man thinks he sees.”
• Bron: Presidentiële rede voor de American Economic Association in 1948, gepubliceerd als: Joseph Schumpeter, "Science and Ideology" in: The American Economic Review, 1949, nr. 2, p. 349
• Aanhaling(en): Jan Boels, Joseph Schumpeter, honderd jaar economische ontwikkeling. Een historisch-theoretische beschouwing, 2012, p. 38

Onvertaald aangehaald in Nederlandse publicaties

• „Without innovations, no entrepreneurs; without entrepreneurial achievement, no capitalist returns and no capitalist propulsion. The atmosphere of industrial revolutions – of ‘progress’ – is the only one in which capitalism can survive. […] In this sense stabilized capitalism is a contradiction in terms.”

• Bron: Joseph Schumpeter, Business Cycles. A Theoretical, Historical, and Statistical Analysis of the Capitalist Process, 1939, vol. 2, p. 907
• Aanhaling(en): Jan Boels, Joseph Schumpeter, honderd jaar economische ontwikkeling. Een historisch-theoretische beschouwing, 2012, p. 86
• Betekenis: Zonder innovaties, geen ondernemers; zonder ondernemende prestaties, geen kapitalistische opbrengst en geen kapitalistische voortstuwing. De atmosfeer van industriële revoluties – van ‘vooruitgang’ – is de enige waarin het kapitalisme kan overleven. […] In die zin is gestabiliseerd kapitalisme een innerlijke tegenspraak.
• Schumpeter dacht dat het succes van het kapitalisme tegenkrachten opriep waardoor de innovatieve ondernemers het veld zouden moeten ruimen en het systeem ten einde zou komen.